Σάββατο 17 Απριλίου 2010

μετ' επιστροφών και προχωρήσεων..

 (Γιάννης Κουνέλλης, 12 άλογα, 1969) 

(συνέχεια για την arte povera)
H εγκατάσταση του Γ.Κουνέλλη στα 1968 στη Galleria L' Attico (τα δώδεκα άλογα ),εντάσσεται στον απόλυτο "ορισμό" της arte povera - η τοποθέτηση  δηλαδή του φυσικού στοιχείου μέσα σε ένα θεσμικό πλαίσιο. Τα 12 άλογα έχουν εκτεθεί στη γκαλερί , αντικρούουν έντονα οτι το αντικείμενο της γλυπτικής είναι ένα τεχνικά επεξεργασμένο αντικείμενο ή μια διαλογική δομή. Γενικά η arte povera αντιτίθεται  στις τεχνολογικές, στις επιστημονικές και στις φαινομενολογικές καλλιτεχνικές συμβάσεις. 
Η Ιταλία συνεχίζει να συνδέεται με τις ρίζες της arte povera σαν ασχημάτιστο,  τόπος με προ-βιομηχανική, με αγροτική οικονομία, προβάλλοντας έτσι "το φυσικό, το ασχημάτιστο"..

(Piero Manzoni, Artist's shit, 1961)

O Pascali,θέτοντας ερώτημα για τον βαθμό που η ύστερη μοντερνιστική τέχνη θα έπρεπε να απαγορεύσει την αφήγηση στο έργο τέχνης αλλά και να αποκλείσει τη γλώσσα και τη παράσταση απο τη διαδικασία της εκτέλεσής της, ουσιαστικά συντάσσεται και καθορίζει   μιά βασική αρχή της arte povera, για την αγνότητα του καλλιτεχνικού μέσου ή της αισθητικής που δεν μπορεί παρα να είναι "ανεπανόρθωτα υβριδική"..
Πίσω απο αυτό το είδος της αισθητικής, βρισκόταν και ο Πιερ Πάολο Παζολίνι που είχε δηλώσει -στα 1962- πως οι βασικές αναφορές του στις ταινίες του ήταν το υποπρολεταριάτο της νότιας Ιταλίας αλλά και του τρίτου κόσμου και η ελληνική μυθολογία..
Μέσα απο αυτά τα δύο στοιχεία κινητοποιούνταν η εμπειρία έναντι του διαλογισμού και του ορθολογισμού. Μέσω της αρχαίας τραγωδίας ήθελε να αντικρούσει το διαλογικό προσφεύγοντας στην εμπειρία που προκύπτει μέσω του μύθου. ¨Εδωσε έτσι ένα πλαίσιο αντιμοντερνιστικής πρακτικής που μέσα της τοποθετούσε την arte povera , στηριζόμενος στην ιταλική παράδοση της αντινεωτερικότητας όπως εκφραζόταν απο το έργο του ντε Κίρικο (με νέες όμως παραμέτρους που είχαν προσδιοριστεί απο το πολιτικό πρόγραμμα της Αριστεράς).
                                                      
 
 (Luciano Fabro, γλυπτό, 1987)
..Η arte povera δεν ακολουθεί την ποπ αρτ και τον μινιμαλισμό, αρνείται δηλαδή να πάρει μέρος σε μιά πρακτική καταναλωτικής κουλτούρας και ταυτόχρονα αντιστέκεται στον μοντερνισμό και στην αισθητική του ύστερου μοντερνισμού. "Τονίζει  την αναγκαιότητα επανατοποθέτησης του έργου τέχνης μέσα στον χώρο του πολιτικού και κοινωνικού ακτιβισμού". Ενσωματώνει μιά καλλιτεχνική πρακτική στα όρια του μυθικού, του θεατρικού και του ενσώματου, όχι μόνο για να αντιπαρατεθεί με τον ορθολογισμό της μινιμαλιστικής γλυπτικής αλλά και στην "ομοιογένεια προηγμένων μορφών κουλτούρας του θεάματος όπου το παγκόσμιο καταστέλει το τοπικό και η άμεση επικοινωνία εξαφανίζει τις λειτουργίες της μνήμης και της ιστορίας."
 
 (Pino Pascali, 1965)
Ο πιό σημαντικός εκφραστής της arte povera ήταν μάλλον ο Πιέρο Μαντσόνι, ο οποίος εξοθώντας το αρχικό ερώτημα ανάμεσα στον μοντερνισμό και τα αντίθετά του, τη τεχνολογική νεωτερικότητα στη χειροτεχνική αναγωγή στο πρωτόγονο, έφτασε στα όρια του παράλογου (π.χ. merda d' artista=σκατά του καλλιτέχνη ή  σε έργα που περιέχουν αίμα του καλλιτέχνη που έπαιξαν το ρόλο των τελετουργικών επιστροφών στην απαρχή της αισθητικής εμπειρίας)
Τα έργα του αυτά, ήταν η αφετηρία για καλλιτέχνες όπως ο Κουνέλλης και ο Πασκάλι που στηριζόμενοι πάνω του εξέλιξαν τη συγκεκριμένη έκφραση στο επόμενο στάδιο (τέλη δεκαετίας του 1960).
πηγή art since 1900
         arte povera 1962-1972, R.Flood  and  F.Morris