Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2008

"το τίποτα δεν είναι τιποτένιο.."

(Robert Rauschenberg)
.
Mείναμε στις δεκαετίες 50-60 και μιά απο τις τάσεις της,τον μινιμαλισμό και σε κείνο το ρεύμα που επεδίωκε να χρησιμοποιήσει το σύνολο τής παραστατικής εικονογραφίας για να εξερευνήσει τη ζωγραφική..κάτι σα να προσπαθεί να γεφυρώσει ένα κενό ανάμεσα στη τέχνη και τη ζωή..Η Αμερική το κέντρο αυτής τής προσπάθειας..και το πώς οι "ισορροπημένες συνθέσεις" θριαμβεύουν στην "απόλυτη αμερικάνικη ακαλαισθησία"..προφανώς το εξέλαβαν ως ..γροθιά στο κατεστημένο!
Για να μη ξεχνιόμαστε,η τάση αυτή συνεπαγόταν συχνά την ενσωμάτωση γραφικών ή φωτογραφικών υλικών στη ζωγραφική ή και κάθε άλλου τύπου υλικό πέραν των χρωμάτων.
Ο Ράουσενμπεργκ,ο Τζονς και ο Γουόρχολ ήταν οι κυρίοτεροι εκφραστές.
Μιά παράλληλη τάση ήταν και η συστηματική αποφυγή των "χυμών" των χρωμάτων.Η ιδέα ήταν να σπρώξει κανείς τη ζωγραφική στα ακραία της όρια ανάγοντάς την στα απλούστερα στοιχεία της.Ετσι εμφανίστηκαν οι μονοχρωματικοί πίνακες.
Το 1951 για παράδειγμα,ο Ράουσενμπεργκ ζωγράφισε τούς Ασπρους Πίνακές του (ενώ ο Ράινχαρντ κατασκέυαζε έργα που τα ονόμαζε Εσχατους Μαύρους Πίνακες και τους συνόδευε με δηλώσεις και θεωρητικά κείμενα που επηρέασαν την επόμενη γενιά.


(Robert Rauschenberg)
.
Η τάση αυτή προς τον μινιμαλισμό -ελάχιστο χρώμα και ελάχιστη εικόνα- αναπτυσσόταν στην Αμερική και στην Ευρώπη ταυτόχρονα με την εξάπλωση τής ζωγραφικής τού θεματικού πεδίου (απο κοντα και η ποπ-αρτ και κάπου στο βάθος οι νεορεαλιστές,ο Μαντζόνι και η ομάδα zero-πιό φιλοσοφική απο τους αμερικάνούς..)
Για τους αμερικάνους καλλιτέχνες εκείνο που ενδιέφερε ήταν η επιφάνεια τού μουσαμά και η φύση τού χρώματος που ρίχνεται πάνω του.Η δική τους προσέγγυση μπορεί να χαρακτηριστεί υλιστική,κι αποτελεί έρευνα πάνω στη πραγματικότητα μιάς δισδιάστατης επιφάνειας.Μ΄άλλα λόγια η γλώσσα τής ζωγραφικής μπορούσε να περιοριστεί τόσο ώστε να συμπυκνωθεί μόνο στις σχέσεις ανάμεσα στα χρώματα και στα σχήματα.
Για τους ευρωπαίους καλλιτέχνες τής ίδιας γενιάς-το νόημα παρέμεινε πολύ σημαντικό και η πρόθεση ήταν συχνά ιδεαλιστική.Η ζωγραφισμένη επιφάνεια ήταν ακόμη φορέας μηνυμάτων σε βαθμό αδιανόητο για έναν αμερικάνο συνάδελφό τους.
(Robert Rauschenberg)
.
Σ΄αυτό το γενικό πλαίσιο,στις αρχές τής δεκαετίας τού 50 και μετά ο Ράουσενμπεργκ δουλεύει με έργα συνδυαστικά που ο ίδιος ονομάζει combines."Αντίθετα με την άποψη οτι ο καμβάς προσφέρεται σαν ένα παράθυρο στο υποσυνείδητο,την αυταπάτη,ένα συγκεκριμένο μήνυμα ή το άγνωστο,υποστήριζε οτι δεν συμβαίνει τίποτα τέτοιο.Κάθε έργο του το θεωρεί απλά και μόνο ένα είδος κολάζ,που είτε κρεμιέται στον τοίχο,είτε στέκεται στο έδαφος σαν γλυπτό."
Χρησιμοποιεί λάδια,εφημερίδες,ταριχευμένα ζώα-φυτά,κουτιά,υφάσματα,ρόδες αυτοκινήτου,οτιδήποτε μπορούσε να μαζέψει απο τα σκουπίδια αν τού φαινόταν ενδιαφέρον.
Τους δε λευκούς πίνακές του ονόμαζε "σκιές και προβολές πραγμάτων πάνω σε μιά λευκή κενότητα".Κάποτε ζήτησε έναν πίνακα τού ντε Κούνιγκ για να τον ..σβήσει.Παραδόξως,εκείνος τού παραχώρησε έναν αρκετά σύνθετο και πολύπλοκο.Μετά έξι βδομάδες εντατικού σβησίματος,ο Ράουσενμπεργκ παρουσίασε το ολόλευκο έργο με τον τίτλο "σβησμένο σχέδιο τού ντε Κούνιγκ"..
(στο ίδιο κλίμα καυστικής κριτικής και χιούμορ ο Μαντσόνι ανακοίνωσε πως ολοκλήρωσε δύο μουσικές συνθέσεις,την "αφωνία Χένριχ για ορχήστρα και κοινό" και την "αφωνία Μίλαν για καρδιές και ανάσες" )
(Robert Rauschenberg)


Σε μιά συνέντευξή του στο ΒΗΜΑ (Α.Ζενάκος) ο Ράουσενμπεργκ απαντά ανάμεσα σε άλλες και αυτές τις δύο ερωτήσεις που ξεχώρησα:
Δεν νιώθετε οτι απο τη σύγχρονη τέχνη συχνά απουσιάζει η πολυστρωματικότητα;
"Ναι είναι ένα πρόβλημα.Συχνά αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα με τη τέχνη δεν είναι αυτό που φαίνεται οτι συμβαίνει.Το εμπόριο επιλέγει τι θα είναι πιό ευδιάκριτο την κάθε στιγμή.Τόσα έργα τέχνης σήμερα στις μεγάλες εκθέσεις μοιάζουν να σε καλούν απλώς να "πιάσεις το νόημα".Σού λένε "το΄πιασες;" και συ λες "το΄πιασα". Θέλω να σας πως οτι το πιό αγαπημένο μου μουσείο στον κόσμο είναι το Πράδο.Και μού αρέσει επειδή είναι γεμάτο κακά έργα.Εργα που δεν είναι καν τέχνη,είναι απλώς πίνακες.Είναι όμως φτιαγμένοι μ΄έναν ακαδημαικό τρόπο και έτσι υποτίθεταθ οτι είναι τέχνη.Αυτό που θα πω μπορεί ν΄ακουστεί κάπως φιλελληνικό αλλά μπορείς να περπατήσεις χιλιόμετρα μέσα στο Πράδο βλέποντας μόνο κακούς πίνακες-και ξαφνικά βλέπεις έναν Ελ Γκρέκο και λες " Α έχουν και λίγη τέχνη εδώ τελικά!" Βλέπετε λοιπόν οτι το πρόβλημα δεν είναι μόνο της δικής μας εποχής..

(Robert Rauscenberg)
.
Πιστεύετε οτι μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα χρησιμοποιώντας τη τέχνη;Και δεν εννοώ αορίστως,να διευρύνουμε δηλαδή τους ορίζοντές μας ή κάτι τέτοιο αλλά να καταργήσουμε έναν κακό νόμο;

"Οχι.Οχι τόσο συγκεκριμένα.Τουλάχιστον εγω δεν μπορώ.Η τέχνη ίσως μπορεί αλλά εγώ όχι.Πολλές φορές μού έχει συμβεί να δω ένα πολιτικό έργο το οποίο δυο μέρες μετά τη δημιουργία του γίνεται απλώς μιας καλλιτεχνική νεουορκέζικη χειρονομία.Αυτό δεν έχει τόποτα να κάνει με την ειλικρίνεια τού καλλιτέχνη.Απλώς συμβαίνει.Βλέπετε η ενασχόληση με την καταγωγή μας ή τη ταυτότητά μας δεν είναι στόχος.Απλώς συμβαίνει. Είχα πάει πρόσφατα για διακοπές στη κρήτη και με έκπληξη διαπίστωσα πως ο ουρανός είναι δραματικός,όπως στον Ελ Γκρέκο.Ζωγράφιζε κρητικούς ουρανούς όπου κι αν βρισκόταν.Δεν ήθελα να πιέσω πολιτικά με εργαλείο τη τέχνη,παρα μόνο στην αρχή.Το ξεπέρασα γρήγορα,πρέπει να ήταν το 1981.Ηθελα τότε να γράψω την ιστορία τού αγώνα των Αμερικανών Ινδιάνων και ήμουν πολύ θλιμμένος και πολύ φτωχός.Αρχισα λοιπόν να φτιάχνω κολλάζ με εικόνες απο τους ινδιάνικους καταυλισμούς,πίνακες ντοκυμαντέρ σχεδόν.Τους έδειξα λοιπόν σε μιά έκθεση και το κοινό της Ν.Υόρκης τους λάτρεψε.
Πραγματικά εκείνη τη στιγμή ένιωσα προσβεβλημένος απο αυτούς και τον ίδιο μου τον εαυτό.Οι πίνακες ήταν για τις άθλιες συνθήκες στους καταυλισμούς.Εχουμε πολλές φρικτές ιστορίες,θα μπορούσα να τις πω όλες.Και ο κόσμος σαν βρυκόλακας θα τις έβλεπε και θα χειροκροτούσε. Κατέβασα εκείνους τους πίνακες απο τον τοίχο και δεν τους ξαναέδειξα ποτε."
H,Reed-History of modern painting
TΟ ΒΗΜΑ,16.11.2003
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ,18.11.2007
Μυρτώ Κοντομιτάκη




23 σχόλια:

ναυτίλος είπε...

Θαυμάσιο το post σου και διαφωτιστικότατο! Τώρα κατάλαβα και το μουσικό κομμάτι του John Cage 4:33 ,όπου οι μουσικοί κάθονται με τα όργανα στα χέρια για 4 λεπτά και 33 δευτερόλεπτα χωρίς να παίζουνε τίποτα... αλλά "το τίποτα δεν είναι τιποτένιο".Και να σκεφτείς ότι πριν από πολλά χρόνια είχα πάρει αυτό το cd ,που ανάμεσα σε άλλα μουσικά κομμάτια υπήρχε κι αυτό ,με τη διαφορά ότι αυτό το ερμήνευε ο F. Zappa ,και αναρωτιόμουνα γιατί δεν ακουγότανε "τίποτα"...

Roadartist είπε...

Ακόμη ένα υπέροχο ποστ Ερμία!! Να είσαι καλά!
Μόλις ανοίγω τη σελίδα σου και βλέπω καινούργιους πίνακες.. ανοίγει και η ψυχή μου... :) ΦΙΛΙΑ!

ναυτίλος είπε...

Μόλις έκανα μία ανάρτηση με τίτλο "κυβισμός" και στην αφιερώνω ,καθώς την έκανα επηρεασμένος από το blog σου . Σήμερα το πρωί είχα την ευκαιρία στη δουλειά να το διαβάσω ολόκληρο.

Ανώνυμος είπε...

...........αυτό δεν είναι μπλόγκ, είναι ον λαίν εγκυκλοπαίδεια της τέχνης! Θα χαρώ να βάλεις κάτι για σένα σε μία από τις επόμενες αναρτήσεις σου!

skoinovatis είπε...

Yπέροχα τα ποστ!
Εξαιρετικά!
Θα 'θελα περισσότερα έργα δικά σου!
Καλό σου βράδυ!

Mr.Di είπε...

"Τους δε λευκούς πίνακές του ονόμαζε "σκιές και προβολές πραγμάτων πάνω σε μιά λευκή κενότητα".

Αν είχα σταθεί μπροστά σ' αυτούς τους πίνακες θα αναρωτιόμουν γιατί δεν κρέμασε απλώς τον τίτλο τους.

Συνέχισε. Μιας και ποτέ δεν κληρώθηκα για το ανοιχτό πανεπιστήμιο, ίσως ξεσραβωθώ λίγο εδώ :-)

ερμία είπε...

ναυτίλε,
και μένα μ΄αρέσει να "βλέπω" τις αλληλεπιδράσεις και τις γεννήσεις που προκαλεί η μιά τέχνη στην άλλη-στην άκρη που μπλέκεται το "αδιανόητο" με το φυσικό.
κι όταν η "τέχνη" δεν είναι προιόν πέψης,αφομοίωσης ή και προσαρμογής
αλλά ανασαίνει,δημιουργεί,αντιδράει,γελάει,αντιστέκεται σε ότι την ενοχλεί,κοροιδεύει,ζεί και την καθημερινότητά της.

(για την αφιέρωση πολύ-πολύ σ΄ευχαριστώ!)

ερμία είπε...

roadartist,
κάπου πρόσφατα διάβαζα "κάθε ζωγραφική είναι γεγονός κι αυτό αρκεί"..δεν θυμάμαι ποιός το είχε πεί αλλά συνέχιζε πως οι πίνακες φορτίζονται απο την ίδια τους τη παρουσία.και συμφωνώ :-)

πολύ σ΄ευχαριστώ

ερμία είπε...

ηλιογράφε,
είσαι καλό πλάσμα γι αυτό τα λες αυτά :-P
για δικό μου δεν το βλέπω σύντομα-γελάω-μ΄έχει πιάσει το σύνδρομο τής ταρίχευσης..τ΄αφήνω μισοτελειωμένα και τυλιγμένα στην ησυχία τους
:-)

ερμία είπε...

σκοινοβάτη,
κι εγώ θα τόθελα απο μένα :-)

(Διαβάζεις Ζενέ; ή το νικ είναι άσχετο με το βιβλίο του;)

ερμία είπε...

mr.di,
γελάω
δες τους μονοχρωματικούς πίνακες-πέρα απο την εξήγηση που δίνουν οι ίδιοι-σαν "αποκέντρωση" τού μυαλού,σαν μιά επιπλέον διάσταση τής πραγματικότητας
πάρε υπόψη σου οτι μετά γεννήθηκαν και τα ..happenings (που μάς ..ταλανίζουν ακόμα!)

οι δύο τελευταίες γραμμές σου με πέθαναν! και νόμιζα πως είχα καταφέρει να γλυτώσω απο ακαδημα΄ι΄σμούς..!
:-P

Mr.Di είπε...

έκανα αυτό ακριβώς που είπες, χωρίς να έχω κατά νου την διατύπωσή σου φυσικά. Τους είδα σα μια επιλέον διάσταση της πραγματικότητας. Σκέψου ότι το έσχατο σημείο αυτής της προσέγγισης δεν είναι παρά η ανάρτηση του τίτλου του πίνακα, ενώ ο ίδιος απουσιάζει, δεν ζωγραφίστηκε καν.
Και απ' αυτόν τον ταλαίπωρο ακαφημαϊσμό πάλι γιατί να γλυτώσεις καλά και σώνει;! Ασε να μάθουμε και μεις κάτι που μεγαλώσαμε με την από έδρας διδασκαλία και μετά προσπαθείς πάλι :-)

Alkmini είπε...

καλημερα, απο μια μικρη πορτουλα φιλου μπηκα εδω και ειδα καλοκαιρια, ασπρες αγαπες και πινακες . ολα αυτα τα λατρευω. χαιρομαι που σε ανακαλυψα.
να εισαι καλα.

skoinovatis είπε...

Φυσικά και διαβάζω Ζενέ!
Το επάγγελμα μου είναι σκηνοβάτης.
Και το νικ δεν είναι καθόλου άσχετο με το βιβλίο του.
Έχω αναρτήσει πολλά κομμάτια
σε μετάφραση του Π. Μάτεσι. π.χ.
http://skoinovasia.blogspot.com/2007/12/blog-post_981.html

Αφού το θέλεις, κάνε κάτι!
Καλό Σαββατόβραδο!

ερμία είπε...

mr.di,
η "εκδοχή" πολύ ενδιαφέρουσα αλλά ..μισητή(!) απο μένα, γιατί θα έπρεπε να την ανάγω στα happenings και στα events που κάτι μού κάνουν στο νευρικό σύστημα..
αν δεν την ανάγω πάλι,και την πάρω ακριβώς όπως τη λες,δεν γλυτώνει απο το να την κρίνω-..-σαν
..πρόσκαιρη
..αναλώσιμη
..χαμηλού κόστους
..μαζικής παραγωγής
..σεξυ
έξυπνη..
..πονηρή
και..μεγαλοεπιχειρηματικής κλίμακας :-)

(οι εξετάσεις ανα τρίμηνο ή ανα post;
:-P )

ερμία είπε...

aliki,
καλώς τη και πολύ χαίρομαι για τα λόγια σου-και για τα παραμύθια που διάβασα στη σελίδα σου (και γιατί είσαι απο το Ναύπλιο όπου είχε γεννηθεί ο πατέρας μου :-)

ερμία είπε...

skoinovatis,
πήγα και το βρήκα-ντροπή μου αλλά δεν το είχα δεί.και με την ευκαιρία είδα πολλά που ο χρόνος δεν με είχε αφήσει να διαβάσω.

στο πρώτο σου σχόλιο είχες αναφερθεί στον Τζων Καίητζ.αλήθεια,γνώριζες πως με τον Ράουζενμπεργκ ήταν φίλοι;δεν το ήξερα και με αφορμή το σχόλιό σου πήγα και το έψαξα.Διάβασα πως και οι δύο είχαν πίστη στην αποτελεσματικότητα που έχει η "αποκέντρωση" τού νού τού θεατή για να μπορέσει να καταλάβει και τον εαυτό του και το κόσμο γύρω απο κάθε συγκεκριμένο έργο τέχνης.
συνέβαλλαν κι οι δυό πολύ στο να καθιερωθούν τα happenings εκείνη την εποχή κι έφτασε ο χρόνος που 10 έτη μετά καθιερώθηκε και έδρα πανεπιστημιακή των happenings στη Καλιφόρνια.
θα πω όμως-με βολεύει :-) -οτι μετά απο μιά περίοδο εντατικής δραστηριότητας σ αυτό που λέμε συμμετοχή τού θεατή σε πάσης φύσης δρώμενο,οι ζωγράφοι κι οι γλύπτες ξαναγύρισαν σιγά-σιγά ο καθένας στη δουλειά του..

Βασιλική Ν. είπε...

Με ευλάβεια σε διάβασα
και σε είδα
και είμαι ευγνώμων στην δουλειά σου
που θέλει χρόνο, όχι μόνο από σένα
αλλά και από τους αναγνώστες.
Χάρηκα που σήμερα είχα αυτόν τον χρόνο, -που τελευταία μου λείπει-,
και είχα και όλη την απαιτούμενη συγκέντρωση και διάθεση.

Έζησα ακριβώς έτσι την περιδιάβασή μου στο Πράδο.
Και καταλαβαίνω καλά πώς είναι να σε χειροκροτούν όταν συγκινείς τους άλλους κάνοντας τέχνη αυτό που οι άλλοι έκαναν δράμα ζωής με τα χέρια τους.

Υπάρχει πάντα μια απόγνωση στον καλλιτέχνη, αλλά αν βγει κάποιος από την απόγνωση και ξεχάσει τον εαυτό του , ή παύει να εξασκεί την τέχνη του ή δεν κάνει τίποτα άλλο εκτός από αυτήν αδιαφορώντας πλήρως για την ανταποδότηκότητά της, φήμη, δόξα, χρήματα κλπ.

Τον τελευαίο καιρό με απασχολεί πολύ το γεγονός πως ο Χριστός δεν άφησε τίποτα γραπτό πίσω του. Ούτε ο Σωκράτης, ούτε ο Βούδας, ούτε και άλλοι που θα είχαν κάθε λόγο να γράψουν. Σαν να υπάρχει ένα μεγάλο μυστικό στην μη αποτύπωση και στην μη υπογραφή...

Σ' ευχαριστώ Ερμία που δουλεύεις τόσο πολύ, με τόση αγάπη και υπομονή. Πρόσεχε τον εαυτό σου.

ερμία είπε...

τώρα συνειδητοποίησα πως ενώ απαντούσα στον σκοινοβάτη,έμπλεξα και μισή συμπληρωματική απάντηση στον ναυτίλο..!
ε..χωρίς μυαλό..ζητώ συγγνώμη και απο τούς δυό σας :-)

ερμία είπε...

βασιλική μου,
όλοι κυνηγιόμαστε με τον χρόνο σ΄αυτή τη κούρσα που δεν αφήνει ανάσες ελεύθερες-κι είναι καπέλο ως τα μάτια που μάς φόρεσαν αθόρυβα και αργά.

για τη τέχνη συνολικά δεν μπορώ να μιλήσω-δεν ξέρω .
μπορώ να περιγράψω μόνο τι αισθάνομαι τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια.απο τη μιά βλέπω αλλαγές ύφους που επιβάλλονται-δεν μπορώ να εξηγήσω διαφορετικά τα κύματα μεταστροφών-ταυτόχρονα - και τις "καινοτομίες" απο την άλλη.Απο τη μιά να απεικονίζεται ο κόσμος όπως είναι κι απο την άλλη η διαδικασία των καινοτομιών που φτάνει και σε άκρα που την καταντούν εσωστρεφή.
ίσως είναι αναπόφευκτα όλα αυτά για να προχωρήσει κάτι..
για τη προσοχή σου και όσα μού έκφρασες σ΄ευχαριστώ πολύ!
άπειρες ευχές για τα δημιουργικά που κάνεις,και όσα θα γίνουν μελλοντικά.Και ζεστό χαμόγελο

Epicuros είπε...

Πολύ ενδιαφέροντα και διαφωτιστικά. Εγκυκλοπαίδια ζωγραφικής θα το έλεγα το Blog σου! Αυτός ο Rauchenberg Γερμανός είναι;

ερμία είπε...

επίκουρε,
καλώς τον
το πλήρες όνομά του είναι Robert Milton Ernest Rauschenberg και είναι αμερικανός-για τις ..ρίζες του δεν ξέρω τίποτα!
ζεί στη Ν.Υόρκη..α και στη Φλόριδα.κινείται ανάμεσα στον αφηρημένο εξπρεσιονισμό και την ποπ-αρτ
ιδού οι μοναδικές ..εγκυκλοπαιδικές γνώσεις που έχω γι αυτόν :-)

Ανώνυμος είπε...

Έπεσα στα χέρια ειδικών που με απροσανατόλισαν και με ξεπουπούλιασαν οικονομικά.

Έχω μια κόρη 14 ετών που έχει μαθησιακές δυσκολίες. Δεν γράφει στραβά ή ανάποδα, διαβάζει κανονικά, δεν μπορεί να μάθει/ αποστηθίσει/ συλλέξει σημαντικά στοιχεία/ συνοψίσει/ επιλέξει κυριότερά του (ο,τιδήποτε φανταστείτε) μπροστά σε μια σελίδα βιβλίου του σχολείου, κυρίως ιστορίας ή γεωγραφίας.
Λόγω της δυσκολίας της σε κάθε σχολείο επιλέγει να κάνει παρέα μόνο με προβληματικά/ παραβατικά παιδιά και μας φέρνει πάντα μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα που μας σπρώχνουν σε απελπισμένες πράξεις (αλλαγή σχολείου, αλλαγή "ειδικών" κλπ). Ότι χαρίσματα έχει φροντίζει με κάθε τρόπο να τα εξαφανίσει, προκειμένου να μη διαφέρει στην προβληματική φίλη της (φρόντισε να ξεχάσει τα πορτογαλικά της, αποπειράται να κάνει το ίδιο στα γαλλικά της, στράβωσε τα μπροστινά της δόντια για να βάλει σιδεράκια όπως η φίλη της, καθόταν με τα γόνατα να συγκλίνουν προς τα μέσα και να ενώνονται ώστε να στραβώσουν ενώ η ίδια παλιάέτρεχε με τα δυνατά πόδια της σαν δρομέας, προσπαθεί σε πάρτυ να τρώει τούρτα ενώ τη σιχαίνεται κλπ).

Έχει μεγάλη κλιση στο μπαλέτο και στο πιάνο (όπου μαθαίνει και προετοιμάζει περισσότερα από ότι της δίνεται κλπ) Μακάρι να υπήρχε ένας κόσμος που να μπορούσε να αξιοποιήσει αυτά τα ταλέντα χωρίς να χρειάζονται και οι λοιπές γνώσεις. Δυστυχώς έχω παρακολουθήσει προφορικές εξετάσεις του ΑΣΕΠ για πρόσληψη καθαριστριών από το δημόσιο και για λόγους συναγωνισμού τις ρώταγαν τι γνωρίζουν για τη Συνθήκη της Λωζάνης.

Οι θεραπευτικές εισηγήσεις των ειδικών στα χέρια των οποίων έπεσα και με αφαίμαξαν ήσαν (δεν είναι όλες οι απόψεις του ίδιου ατόμου):

- Δεν έχει δυσλεξία (Λες και υπάρχει ένας διαχρονικά ισχύων ορισμός της δυσλεξίας.Και εγώ είχα δυσλεξία τα χρόνια μου και την αντιμετώπισαν με το ξύλο και τον εξευτελισμό).

- Θα ασχοληθούμε με την προσωπικότητά της μόνο. (Δεν μου απαντάνε όμως στο ερώτημά μου "Δέστε δημοσίευμα της Καθημερινής υπάρχουν ορισμένες μέθοδοι για να μαθαίνουν τα δυσλεκτικά παιδιά. Γιατί αυτές τις μεθόδους να τις ανακαλύψουμε εμείς -μαζί με τους κατάλληλους ειδικούς - όταν η κόρη μου θα είναι 26 ετών και όχι τώρα;

- Αφήστε τη να μείνει στην ίδια τάξη. Καλό θα της κάνει( Όμως εγώ έχει διαβάσει διάφορα βιβλία και άρθρα για τη δυσλεξία, και πουθενά δεν λέει ότι θεραπεύεται με το να μείνει το παιδί στην ίδια τάξη).

- Πηγαίνετε στον τάδε που είναι ειδικός στο να προετοιμάζει δυσλεκτικά παιδιά στο σχολείο και στο τέλος τους περνάει η δυσλεξία. Πήγα και πέρασα τη χρονιά με άθλιες συνθήκες. Ο ειδικός κάθε φορά απήύδηζε προσπαθώντας να της μάθει κάτι, δεν τα κατάφερνε, έλεγε ότι η κόρη μου κουράστηκε και "έχει κατεβάσει τα ρολλά" και μου έδινε μερικές σελίδες γεμάτες με κείμενο το οποίο εγώ ο μή ειδικός θα αναλάμβανα να της τα περάσω στο μυαλό -σαν να ήταν ένα φάξ - προτού κοιμηθεί το βράδυ.

- Να κάνετε οικογενειακή θεραπεία. Εσείς η κόρη σας και η γυναίκα σας. Θα είμαι εγώ και ένας άλλος συντονιστής. Γιατί ο άλλος (ο μπακαλόγατος); Γιατί έτσι γίνεται η ομαδική θεραπεία. Μπορείτε κυρία μου να μου δείξετε σε ένα από τα βιβλία της ομαδικής θεραπείας που έχετε στη βιβλιοθήκη σας να αναφέρει ότι θα υπάρχει και δεύτερος θεραπευτής; Έτσι γίνεται στην Ελλάδα. Και τι με αυτό; Και στη Βραζιλία σε ορισμένες περιοχές κάνουν βουντού. Πόσο θα κοστίσει; 140 η συνεδρία (70 αυτή και 70 ο ειδικευόμενος μπακαλόγατος). Τι λέτε κυρία μου;(Και η θεραπεύτρια καπνίζει σαν φουγάρο μπροστά στην κόρη μου χωρίς να ζητάει συγγνώμη ή άδεια, παρόλο που απαγορεύεται από το Υπουργείο Υγείας. Σκέψου να προστεθεί και ο μπακαλόγατος που να καπνίζει τσιμπούκι!)
- (στη γυναίκα μου) Να μετάσχετε σε ομαδική θεραπεία (σε ένα κατερειπωμένο σπίτι). Θα είναι γονείς παιδιών; Όχι αποκλειστικά, μπορεί μερικοί να είναι γονείς αλλά μπορεί και να μην είναι. Θα το σκεφτώ. Προτού φύγετε, παρακαλώ να με πληρώσετε. 150 Ευρώ. Θα σας ετοιμάσουμε την απόδειξη την επόμενη βδομάδα, να τη ζητήσετε από την κυρία Βάνα.

- Δεν έχει μαθησιακά προβλήματα. Είναι ιδιοφυϊα η κόρη σας. Εσείς οι γονείς έχετε πρόβλημα. Θα πρέπει να κάνετε ατομικές θεραπείες ο καθένας σας. Και η κόρη μας; Η κόρη σας δεν έχει τίποτα. 120 Ευρώ. Θα μου δώσετε απόδειξη; Όχι, δεν δίνω αποδείξεις, είμαι πανεπιστημιακός. τότε και εγώ δεν πληρώνω. Μα μου φάγατε την ώρα.. Λυπάμαι. Ωραία θα σας δώσω απόδειξη για 30 ευρώ. Τότε και εγώ θα σας πληρώσω 30 ευρώ.

Σας παρακαλώ, μπορείτε να μου δώσετε κάποια κατεύθυνση ως προς το τι να κάνω; Η κόρη μου με τόσες επισκέψεις και τέτοια παραπληροφόρηση δεν ξέρει τι ακριβώς συμβαίνει. Ακόμα και αν είμαστε φοβεροί εγκληματίες η γυναίκα μου και εγώ (φανταστείτε με να είμαι σαν τον Αυστριακό!), πάλι υπάρχει υποχρέωση των ειδικών να τη βοηθήσουν σήμερα και όχι όταν γίνει 26 ετών. Οι ειδικοι της έχουν βάλει στο μυαλό ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στις σχέσεις μας και γι' αυτό εκείνη δεν μπορεί να μάθει τη μετάφραση των Αρχαίων.

Φυσικά (στην Ελλάδα πάντα έχουμε συμβουλές και επιχειρήματα) μπορεί να πεί κανείς «γιατί δεν πάτε σε κάποιο ειδικό κέντρο του δημοσίου για τα παιδιά που έχουν μαθησιακά προβλήματα;» Σε αυτούς τους φορείς αν δοκιμάσετε να τηλεφωνήσετε για να κλείσετε ραντεβού, θα πάρετε την απάντηση ότι έχετε σειρά προτεραιότητας για να σας δουν μετά από ένα χρόνο. Δοκιμάστε!

Αν προσφύγετε στο Συνήγορο του Πολίτη σας απαντούν ότι α) "ναι μεν η ιατρική περίθαλψη είναι συνταγματικό σας δικαίωμα, αλλά εδώ υπάρχει αντικειμενική αδυναμία, όπως δηλώνουν οι συγκεκριμένοι φορείς", β)"μπορείτε να κάνετε αγωγή αποζημίωσης κατά του δημοσίου για παραλείψεις των οργάνων του, με βάση το άρθρο 105 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα εάν θεμελιώσετε τη βλάβη που υπέστη η κόρη σας από την παράλειψη...

Η αγωγή εκδικάζεται μετά από 3 1/2 με 4 χρόνια και αν υπολογίσουμε ότι στην καλύτερη περίπτωση κερδίσετε, το δημόσιο θα κάνει έφεση και αναίρεση οπότε μπορείτε να έχετε την απόφαση που θα σας δικαιώνει τελεσίδικη μετά από 7-8 περίπου χρόνια.

Βέβαια δεν είναι εύκολο να έκτέλέσετε απόφαση κατά του δημοσίου, οπότε μπορείτε να προσφύγετε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Στρασβούργο), αλλά θα πρέπει να προσέξετε να ασκήσετε την προσφυγή εντός 6 μηνών από την έκδοση της τελεσίδικης απόφασης (μετά από αναίρεση κλπ). Η εκκρεμοδικία κρατάει περίπου 8-10 χρόνια και μάλλον θα κερδίσετε την υπόθεση με μια συμβολική αποζημίωση, εκτός αν στο μεταξύ ο αρμόδιος φορέας αποφασίσει να καλέσει την κόρη σας για εξέταση..".